Szczególnie "partyzancki", nawet jak na wysokie standardy Lubelszczyzny jest region Płaskowyżu Nałęczowskiego, terenów między Kazimierzem Dolnym a Lublinem. Tym bardziej że był to rejon w którym stykały się wpływy wybitnych dowódców partyzantki antykomunistycznej; "Zapory" (mjr Hieronim Dekutowski) na południu i "Orlika" (mjr Marian Bernaciak) na północy. Partyzanci pod ich dowództwem dokonali wielu niezwykłych akcji, jak atak na MO i walka w Sowietami w Kazimierzu w 1945 pod dowództwem "Zapory"(o akcji pisaliśmy tutaj: https://www.e-kazimierz.com.pl/informator.php?id=zolnierze_wykleci2015), albo rozbicie oddziałów komunistycznych w Lesie Stockim przez partyzantów "Orlika" ( https://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_w_Lesie_Stockim) Gdy zabrakło doświadczonych partyzantów i wybitnych dowódców mogło się zdarzyć tak jak pod Nałęczowem w 1945, kiedy sowieci rozbili grupę młodych, niedoświadczonych ochotników pod nieudolnym dowództwem "Szatana" (więcej tutaj: https://www.naleczow.com.pl/historia/niezlomni/65-rozbicie-oddzialu-szatana.html)
Nawet najlepsi dowódcy i najtwardsi żołnierze nie byli wstanie obronić cywilów przez zemstą "bezpieczniaków" i "utrwalaczy władzy ludowej". Taki los spotkał Wąwolnicę, spacyfikowana przez komunistów 1946 (https://www.naleczow.com.pl/historia/niezlomni/66-pacyfikacja-wawolnicy-przez-ub.html). Wobec miażdżącej przewagi bolszewików z czasem stawało się oczywiste, że partyzanci nie obronią nawet samych siebie. Ginęli po kilku, albo w pojedynkę; jeśli mieli szczęście to w polu, z bronią w ręku, jeśli nie - to zakatowani w ubeckich aresztach i w więzieniach (jak na Zamku w Lublinie).
Członkowie ostatniego, IV Zarządu WiN, któremu podlegali „Orlik” i „Zapora” zostali zamordowani 1 marca 1951 i ten dzień wybrano na upamiętnienie antykomunistycznych partyzantów.
Do dziś szczątki pomordowanych odnajdywane są w nieoznaczonych mogiłach. (w 2019 znaleziono w Lublinie kolejne szczątki (https://lublin.ipn.gov.pl/pl5/aktualnosci/83703,Lublin-Szczatki-5-osob-odnalezione-na-terenie-cmentarza-przy-ul-Unickiej.html). Komuniści odmawiali swoim wrogom i uczciwego procesu i godnego pochówku, a mścili się na nich też długo potem, oskarżając przez cały okres PRL o najgorsze zbrodnie - stąd żołnierze niezłomni z AK, ROAK, DSZ, WIN, KWP, NSZ i innych organizacji zostali zapamiętani pod wspólną nazwą Żołnierzy Wyklętych.
Cześć i chwała bohaterom!
Zapraszamy na wybrane wydarzenia online:
1 marca, 17:35
- Koncert „Chwała Bohaterom” - zespół Forteca, Tadeusz „Tadek” Polkowski, Norbert „Smoła” Smoliński
2 marca, 17:00
- Konferencja popularnonaukowa: Żołnierze „Niezłomni” – historia i przywracanie pamięci
3 marca, 12:00
- Premiera filmu „Rozkaz – rozbić więzienie!” (35 min., scenariusz i reżyseria. Przemysław Bednarczyk, zdjęcia: Wojciech Pronin, kierownik produkcji: Bartosz Bednarczyk) Facebook -> IPN Lublin i Youtube -> IPNtvPL. Filmowy dokument przedstawiający przebieg akcji rozbicia więzienia w Radomiu, przeprowadzonej przez oddziały podziemia niepodległościowego pod dowództwem por. Stefana Bembińskiego ps. Harnaś dnia 9 września 1945 r.
7 marca
- premiera na kanale IPNtv nagrania z koncertu nagranego z okazji 70. rocznicę śmierci mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory” przez BEN IPN w 2019 r.
Zobacz również:
Obchody w kraju: https://ipn.gov.pl/pl/aktualnosci/138079,Narodowy-Dzien-Pamieci-Zolnierzy-Wykletych-1-marca-2021.html
Przypominamy o konkursie na recenzję filmu "Wyklęty": http://noknaleczow.pl/aktualnosci/260-konkurs-z-zostan-recenzentem-kina-cisy
Więcej o Niezłomnych: https://www.naleczow.com.pl/historia/niezlomni.html